Το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου, που συμπυκνώνεται στα δέκα πρώτα άρθρα, αναφέρεται στη νέα ρύθμιση 48μηνης περιόδου χάριτος με χαμηλή δόση και αφορά αποκλειστικά τα ενήμερα δάνεια και τις αντίστοιχες συμβάσεις που δεν έχουν καταγγελθεί.
Προϋπόθεση υπαγωγής στη ρύθμιση είναι οι δανειακές συμβάσεις να συνοδεύονται από υποθήκη στην πρώτη κατοικία του οφειλέτη. Ως ενήμερα δάνεια θεωρούνται όσα εξυπηρετούνται κανονικά, όσα βρίσκονται ήδη σε ρύθμιση από την τράπεζα. Ως μη καταγγελμένα δάνεια θεωρούνται συνήθως τα στεγαστικά δάνεια που δεν είναι σε καθυστέρηση πάνω από 6 μήνες και τα καταναλωτικά δάνεια που δεν είναι σε καθυστέρηση πάνω από 3 μήνες. Η ρύθμιση αφορά συμβάσεις που έχουν καταρτισθεί με τις τράπεζες έως 30-6-2010, χωρίς να αποτελεί πρόβλημα η μεταγενέστερη ρύθμιση ή τροποποίηση τους. Το νομοσχέδιο έως τώρα θέτει ως χρονικό διάστημα υπαγωγής στη ρύθμιση τους έξι μήνες από την δημοσίευση του νόμου. Συνεπώς, οι ενδιαφερόμενοι δεν πρέπει να χάσουν χρόνο.
Οι προϋποθέσεις που σωρευτικά απαιτούνται για την υπαγωγή στη ρύθμιση είναι:
1. Δικαίωμα υπαγωγής στη ρύθμιση έχουν οι άνεργοι, οι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ, οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και όσοι έχουν τεκμαιρόμενη σχέση εξαρτημένης εργασίας.
2. Το ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα (αφαιρουμένων φόρων και κρατήσεων για ασφαλιστικούς φορείς) από οποιαδήποτε πηγή των οφειλετών δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 25.000 ευρώ για τις οικογένειες με έως δύο τέκνα και τις 30.000 ευρώ για τις οικογένειες με τρία ή περισσότερα τέκνα ή με πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή αναπηρία από 67% και άνω.
Για όσους υποβάλλουν ατομική φορολογική δήλωση το αντίστοιχο εισόδημα δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ και τις 20.000 για τα άτομα με τρία ή περισσότερα τέκνα ή με πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή αναπηρία από 67% και άνω.
3. Οι τραπεζικές καταθέσεις δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ, με εξαίρεση τις παραπάνω ειδικές κατηγορίες για τις οποίες προβλέπεται ως πλαφόν καταθέσεων το ποσό των 15.000 ευρώ.
4. Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας επί της οποίας έχει εγγραφεί υποθήκη, δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 180.000 ευρώ.
5. Θα πρέπει να προκύπτει από τα καθαρά εισοδήματα να προκύπτει μείωση τους σε σχέση με το 2009, σε ποσοστό τουλάχιστον 20%. Ως εισοδήματα του 2009 θεωρούνται τα αναφερόμενα στην φορολογική δήλωση του 2010 που αφορά στο οικονομικό έτος 2009. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις πρόσφατης ανεργίας ή σημαντικής μείωσης μισθών και συντάξεων, θα αρκούν τα αντίστοιχα δημόσια έγγραφα που πιστοποιούν την μεταβολή της οικονομικής κατάστασης.
6. Το συνολικό ανεξόφλητο υπόλοιπο των δανειακών υποχρεώσεων που έχει ο οφειλέτης προς των σύνολο των πιστωτών του, δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ. Η συγκεκριμένη διάταξη κρύβει παγίδα. Ενώ με την παραπάνω ρύθμιση, αναδιαρθρώνονται μόνο τα ενυπόθηκα δάνεια, το πλαφόν των 150.000 ευρώ αφορά στο σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων, συμπεριλαμβανομένων πιστωτικών καρτών, προσωπικών και καταναλωτικών δανείων που δεν έχουν εμπράγματη ασφάλεια. (π.χ. αν ο οφειλέτης έχει ενυπόθηκο στεγαστικό δάνειο 135.000 ευρώ και πιστωτικές κάρτες συνολικού ύψους 18.000 ευρώ, δηλαδή συνολικό άθροισμα οφειλών 153.000 ευρώ, δεν θα μπορέσει να υπαχθεί στη ρύθμιση).
Τι κερδίζει όμως ο οφειλέτης που θα υπαχθεί στην παραπάνω ρύθμιση;
1. Ο οφειλέτης που θα υπαχθεί στη ρύθμιση θα καταβάλλει για 4 έτη ή αλλιώς 48 μήνες, μηνιαία δόση ίση με το 30% του καθαρού μηνιαίου οικογενειακού ή ατομικού εισοδήματος ανάλογα με την περίπτωση, με το επιτόκιο που είχε συμφωνήσει με την τράπεζα πριν την έναρξη του παρόντος προγράμματος.
2. Όσοι οφειλέτες έχουν οικογενειακό καθαρό εισόδημα κάτω από 15.000 ευρώ ή ατομικό εισόδημα κάτω από 9.000 ευρώ θα καταβάλλουν για 4 έτη ή αλλιώς 48 μήνες, μηνιαία δόση ίση με το 30% του καθαρού μηνιαίου οικογενειακού ή ατομικού εισοδήματος ανάλογα με την περίπτωση, με επιτόκιο 1,5 %, ανεξαρτήτως τι προέβλεπε η σύμβαση τους.
3. Στους ανέργους που έχουν ως μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, προβλέπεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών για 6 μήνες, με πλήρη απαλλαγή τόκων, ενώ στην περίπτωση που η ανεργία χρονίζει, τεκμαίρεται από την ερμηνεία του νόμου ότι δύναται η δυνατότητα παραμονής στο πρόγραμμα μηδενικών καταβολών και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
4. Το θετικό είναι ότι για όλες τις παραπάνω κατηγορίες, για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η ρύθμιση και με την προϋπόθεση της τήρησης της, αναστέλλονται οι ατομικές διώξεις και τα καταδιωκτικά μέτρα. Δηλαδή, η τράπεζα δεν μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση, να εκδώσει διαταγή πληρωμής, να εγγράψει νέα προσημείωση υποθήκης ή να κατασχέσει το ακίνητο-πρώτη κατοικία.
Τι γίνεται με εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες;
Δυστυχώς και το υπό ψήφιση νομοσχέδιο, όπως και ο νόμος Κατσέλη, δεν καλύπτουν την συντριπτική πλειοψηφία των εμπόρων και ελεύθερων επαγγελματιών. Συζητείται να δοθεί η δυνατότητα αποκλειστικά σε εμπόρους των οποίων η αίτηση πτώχευσης απορρίφθηκε, να μπορέσουν να υπαχθούν στις ευνοϊκές διατάξεις για τα ενήμερα και μη καταγγελμένα ενυπόθηκα δάνεια πρώτης κατοικίας.
Παρά τα υπεράριθμα κριτήρια που απαιτούνται για την υπαγωγή στη ρύθμιση, δίνεται μέσω της υπαγωγής στο πρόγραμμα μια σημαντική ανάσα σε πολλά νοικοκυριά που είδαν το εισόδημα τους να καταρρέει λόγω της ύφεσης και προστατεύει την ακίνητη περιουσία από τον ενδεχόμενο άρσης της αναστολής των πλειστηριασμών.
Προϋπόθεση υπαγωγής στη ρύθμιση είναι οι δανειακές συμβάσεις να συνοδεύονται από υποθήκη στην πρώτη κατοικία του οφειλέτη. Ως ενήμερα δάνεια θεωρούνται όσα εξυπηρετούνται κανονικά, όσα βρίσκονται ήδη σε ρύθμιση από την τράπεζα. Ως μη καταγγελμένα δάνεια θεωρούνται συνήθως τα στεγαστικά δάνεια που δεν είναι σε καθυστέρηση πάνω από 6 μήνες και τα καταναλωτικά δάνεια που δεν είναι σε καθυστέρηση πάνω από 3 μήνες. Η ρύθμιση αφορά συμβάσεις που έχουν καταρτισθεί με τις τράπεζες έως 30-6-2010, χωρίς να αποτελεί πρόβλημα η μεταγενέστερη ρύθμιση ή τροποποίηση τους. Το νομοσχέδιο έως τώρα θέτει ως χρονικό διάστημα υπαγωγής στη ρύθμιση τους έξι μήνες από την δημοσίευση του νόμου. Συνεπώς, οι ενδιαφερόμενοι δεν πρέπει να χάσουν χρόνο.
Οι προϋποθέσεις που σωρευτικά απαιτούνται για την υπαγωγή στη ρύθμιση είναι:
1. Δικαίωμα υπαγωγής στη ρύθμιση έχουν οι άνεργοι, οι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ, οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και όσοι έχουν τεκμαιρόμενη σχέση εξαρτημένης εργασίας.
2. Το ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα (αφαιρουμένων φόρων και κρατήσεων για ασφαλιστικούς φορείς) από οποιαδήποτε πηγή των οφειλετών δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 25.000 ευρώ για τις οικογένειες με έως δύο τέκνα και τις 30.000 ευρώ για τις οικογένειες με τρία ή περισσότερα τέκνα ή με πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή αναπηρία από 67% και άνω.
Για όσους υποβάλλουν ατομική φορολογική δήλωση το αντίστοιχο εισόδημα δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ και τις 20.000 για τα άτομα με τρία ή περισσότερα τέκνα ή με πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή αναπηρία από 67% και άνω.
3. Οι τραπεζικές καταθέσεις δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ, με εξαίρεση τις παραπάνω ειδικές κατηγορίες για τις οποίες προβλέπεται ως πλαφόν καταθέσεων το ποσό των 15.000 ευρώ.
4. Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας επί της οποίας έχει εγγραφεί υποθήκη, δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 180.000 ευρώ.
5. Θα πρέπει να προκύπτει από τα καθαρά εισοδήματα να προκύπτει μείωση τους σε σχέση με το 2009, σε ποσοστό τουλάχιστον 20%. Ως εισοδήματα του 2009 θεωρούνται τα αναφερόμενα στην φορολογική δήλωση του 2010 που αφορά στο οικονομικό έτος 2009. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις πρόσφατης ανεργίας ή σημαντικής μείωσης μισθών και συντάξεων, θα αρκούν τα αντίστοιχα δημόσια έγγραφα που πιστοποιούν την μεταβολή της οικονομικής κατάστασης.
6. Το συνολικό ανεξόφλητο υπόλοιπο των δανειακών υποχρεώσεων που έχει ο οφειλέτης προς των σύνολο των πιστωτών του, δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ. Η συγκεκριμένη διάταξη κρύβει παγίδα. Ενώ με την παραπάνω ρύθμιση, αναδιαρθρώνονται μόνο τα ενυπόθηκα δάνεια, το πλαφόν των 150.000 ευρώ αφορά στο σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων, συμπεριλαμβανομένων πιστωτικών καρτών, προσωπικών και καταναλωτικών δανείων που δεν έχουν εμπράγματη ασφάλεια. (π.χ. αν ο οφειλέτης έχει ενυπόθηκο στεγαστικό δάνειο 135.000 ευρώ και πιστωτικές κάρτες συνολικού ύψους 18.000 ευρώ, δηλαδή συνολικό άθροισμα οφειλών 153.000 ευρώ, δεν θα μπορέσει να υπαχθεί στη ρύθμιση).
Τι κερδίζει όμως ο οφειλέτης που θα υπαχθεί στην παραπάνω ρύθμιση;
1. Ο οφειλέτης που θα υπαχθεί στη ρύθμιση θα καταβάλλει για 4 έτη ή αλλιώς 48 μήνες, μηνιαία δόση ίση με το 30% του καθαρού μηνιαίου οικογενειακού ή ατομικού εισοδήματος ανάλογα με την περίπτωση, με το επιτόκιο που είχε συμφωνήσει με την τράπεζα πριν την έναρξη του παρόντος προγράμματος.
2. Όσοι οφειλέτες έχουν οικογενειακό καθαρό εισόδημα κάτω από 15.000 ευρώ ή ατομικό εισόδημα κάτω από 9.000 ευρώ θα καταβάλλουν για 4 έτη ή αλλιώς 48 μήνες, μηνιαία δόση ίση με το 30% του καθαρού μηνιαίου οικογενειακού ή ατομικού εισοδήματος ανάλογα με την περίπτωση, με επιτόκιο 1,5 %, ανεξαρτήτως τι προέβλεπε η σύμβαση τους.
3. Στους ανέργους που έχουν ως μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, προβλέπεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών για 6 μήνες, με πλήρη απαλλαγή τόκων, ενώ στην περίπτωση που η ανεργία χρονίζει, τεκμαίρεται από την ερμηνεία του νόμου ότι δύναται η δυνατότητα παραμονής στο πρόγραμμα μηδενικών καταβολών και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
4. Το θετικό είναι ότι για όλες τις παραπάνω κατηγορίες, για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η ρύθμιση και με την προϋπόθεση της τήρησης της, αναστέλλονται οι ατομικές διώξεις και τα καταδιωκτικά μέτρα. Δηλαδή, η τράπεζα δεν μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση, να εκδώσει διαταγή πληρωμής, να εγγράψει νέα προσημείωση υποθήκης ή να κατασχέσει το ακίνητο-πρώτη κατοικία.
Τι γίνεται με εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες;
Δυστυχώς και το υπό ψήφιση νομοσχέδιο, όπως και ο νόμος Κατσέλη, δεν καλύπτουν την συντριπτική πλειοψηφία των εμπόρων και ελεύθερων επαγγελματιών. Συζητείται να δοθεί η δυνατότητα αποκλειστικά σε εμπόρους των οποίων η αίτηση πτώχευσης απορρίφθηκε, να μπορέσουν να υπαχθούν στις ευνοϊκές διατάξεις για τα ενήμερα και μη καταγγελμένα ενυπόθηκα δάνεια πρώτης κατοικίας.
Παρά τα υπεράριθμα κριτήρια που απαιτούνται για την υπαγωγή στη ρύθμιση, δίνεται μέσω της υπαγωγής στο πρόγραμμα μια σημαντική ανάσα σε πολλά νοικοκυριά που είδαν το εισόδημα τους να καταρρέει λόγω της ύφεσης και προστατεύει την ακίνητη περιουσία από τον ενδεχόμενο άρσης της αναστολής των πλειστηριασμών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου